Afatoulié
Prunus brigantina
Rosaceae
Àutri noum : Afatounié, Afatourié, Afàtou.
Nom en français : Prunier de Briançon.
Descripcioun :L'afatoulié se recounèis l'estiéu à si afàtous (abrignoun, afatoun) verd pièi jaune. Flouris au printèms emé de pichòti flour blanco d'ounte sorton de lònguis estamino. Li fueio, que sèmblon à li de l'ambricoutié vènon bèn à l'après.
Usanço :Se fai de counfituro emé lis afàtous (emé proun de sucre !), e d'òli de marmoto emé lis amandoun (meseioun). Fau aperaqui 10 000 amandoun pèr n'en faire un litre. J.-R. Fortoul, op.cit., ramento que lis afàtous èron descalagna dóu tèms di lòngui vihado. L'òli èi bon pèr la cousino e pèr sougna li macaduro e lou mau d'os. Se metié un tros de pan dins la sartan pèr leva la forto óudour de l'òli : "Lou pan surbiò lou gros dal fouort de l'óli, l'amarun". Lou darrié moulin s'arestè de vira en 1923 à Suzo (CN).
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Sebisso
- Prado
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus brigantina Vill., 1786
Tartarèio(-naneto)
Rhinanthus pumilus
Orobanchaceae Scrophulariaceae
Nom en français : Rhinanthe nain.
Descripcioun :Aquesto tartarèio, o cresto-de-gau, fai partido dóu group qu'a de lòngui dènt à la labro de dessus (>1,5 mm). Li dènt di bratèio soun pas touto de la meme loungour. S'atrovo quàuqui péu sus lou calice jouine. Aquesto meno trachis dins li prado e li pelouso, subretout dis Aup Marino. La planto èi proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.
Usanço :Li crèsto-de-gau soun de planto parasito pas manjado pèr li bèsti. Caupon de rinantino empouisounanto que pòu servi contro la tavanìo. An peréu la prouprieta de tencha la lano e la sedo en jaune.
Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Rhinanthus
Famiho : Orobanchaceae
Famiho classico : Scrophulariaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 0,8 à 1,2 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 à 2300 m
Aparado : Noun
Mai à setèmbre
Liò : Prado
- Pelouso
Estànci : Coulinen à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Aupenco
Ref. sc. : Rhinanthus pumilus (Sterneck) Soldano, 1986